STEREOSKOPIA

Stereoskopia - trójwymiarowe widzenie parą oczu.

Przestrzenność otaczającego nas świata postrzegamy dzięki posiadaniu pary oczu. W odróżnieniu od wielu zwierząt, oczy człowieka umieszczone są równolegle obok siebie w rozstawie 60-70 mm. Informacje, pochodzące z obu oczu różnią się nieznacznie, docierając nerwami wzrokowymi od siatkówek obu oczu do ośrodka widzenia w mózgu - stwarzając wrażenie przestrzenności. Paralaksa, konwergencja, akomodacja, perspektywa geometryczna, perspektywa powietrzna, cienie i połysk powierzchni, ruch to czynniki, które sprawiają, że widzimy w trzech wymiarach (więcej informacji znajdziesz w książce Jana Rubinowicza dołączonej do 3dMasterkit).


Oglądanie obrazów trójwymiarowych przy użyciu stereoskopu.
Już ponad 150 lat temu wynaleziono stereoskopię - metodę tworzenia złudzenia przestrzeni za pomocą dwóch fotografii, naśladujących widzenie parą oczu. Fotografie takie dokonywane są z dwóch punktów o rozstawie wynoszącym zazwyczaj 60-70 mm. Pary takich zdjęć (stereopary) ogląda się przy pomocy przyrządów (stereoskopów) z dwiema soczewkami, przez które każde oko widzi tylko jedno ze zdjęć stereopary. Konstrukcja stereoskopu klasycznego pozwala na dostosowanie odległości soczewek od obrazów do właściwości wzroku oglądającego (standardowy stereoskop znajduje się w zestawie 3DMasterKit).

Zaletami metody ogladania przy użyciu stereoskopu jest doskonała separacja i przestrzenność obrazu, oraz możliwość przedstawiania kosztownych ekspozycji bez ich ponownego budowania.

Oglądanie anaglifów za pomocą czerwono-niebieskich lub czerwono-zielonych okularów.
Cechą szczególną tej metody stereoskopowej jest to, że obydwa obrazy stereopary nałożone są na siebie, a rozdzielenie ich następuje przy pomocy kolorowych filtrów optycznych.

Zaletą metody są nieograniczone rozmiary anaglifu i zastosowanie tanich okularów foliowych. Ze względu na niewielkie wymagania co do parametrów komputera, metoda szczególnie zalecana jest do demonstracji obrazów trójwymiarowych w Internecie i wyświetlania na ekranie.

Oglądanie obrazów lentikularnych (rastrowych).
Obraz lentikularny składa się z folii wytłoczonej w rzędy miniaturowych soczewek cylindrycznych nałożonej na obraz składający się z paseczków dwóch lub nawet kilkunastu obrazów składowych. Łączna szerokość zestawu pasków odpowiada szerokości jednej soczewki cylindrycznej. Soczewki powodują, że do oczu widza trafia tylko fragmenty obrazów, tworzące razem obraz przestrzenny. Sporządzanie obrazów lentikularnych wymaga precyzji.

Bardzo istotną zaletą tej metody ogladania jest to, że nie wymaga użycia przyrządów i może być wykorzystana do przedstawiania morfingu, karykatur, komiksów, animacji, efektów zoom i flip, czyki krótkich sekwencji filmowych w poligrafii.

Pary stereoskopowe do oglądania krzyżowego.
Metoda oglądania krzyżowego nie wymaga żadnych okularów, konieczne jest jednak ćwiczenie wzroku. Szerokość pary obrazów jest ograniczona do ok. 120 mm, przy czym lewy obraz znajduje się po prawej stronie, a prawy po lewej. Przy patrzeniu należy ustawić gałki oczne zbieżnie, jak przy patrzeniu na bardzo bliski przedmiot, a jednocześnie akomodację na rzeczywistą odległość do stereopary. W pewnej chwili obydwa obrazy zleją się w jeden obraz przestrzenny.

Oglądanie za pomocą okularów ciekłokrystalicznych.
Ta metoda wymaga komputera wyposażonego w specjalne okulary podłączone do karty graficznej. Szkła okularów działają na zasadzie migawek, otwierających się na przemian 60 razy na sekundę. Synchronicznie komputer ukazuje na ekranie monitora na przemian obrazy przeznaczone dla lewego i prawego oka. Metoda stosowana jest w wielu grach komputerowych. Zaletą metody jest doskonała separacja obrazów.

Demonstracja internetowa obrazów w formacie *.jps.
Format *.jps umożliwia użytkownikom Internetu swobodny wybór metody oglądania obrazów trójwymiarowych: równoległej, krzyżowej, anaglifu i za pomocą okularów ciekłokrystalicznych. Obrazem wyjściowym jest stereopara jak do oglądania krzyżowego, lecz zapisana w formacie *.jpg. Następnie rozszerzenie *.jpg zmienia się na *.jps bez ingerencji w samą zawartość pliku graficznego. Do oglądania stosuje się bezpłatne programy VRex Depth Charge lub Stereoscope Applet.

Projekcja trójwymiarowa z zastosowaniem filtrów polaryzacyjnych.
Projekcja wymaga zastosowania dwóch rzutników do przezroczy, wyświetlających lewy i prawy obraz na wspólny ekran o metalizowanej powierzchni. Na obiektywy rzutników nakłada się filtry polaryzacyjne o prostopadłych względem siebie kierunkach polaryzacji, zaś widzowie korzystają z okularów o szkłach polaryzacyjnych, również o prostopadłych względem siebie kierunkach polaryzacji. Metalizowany ekran odbija światło bez zakłócania polaryzacji, dzięki czemu do oczu widzów docierają tylko przeznaczone dla nich obrazy: lewy i prawy.